Szwajcarski system emerytalny oparty jest na trzech filarach:
Pierwszy filar, składający się z publicznego ubezpieczenia na wypadek starości, ocalenia i niepełnosprawności (OASI), zabezpiecza podstawowe potrzeby. Drugi filar, składający się z pracowniczych programów emerytalnych i prywatnych ubezpieczeń dobrowolnych, zapewnia stopę zastąpienia części wynagrodzenia pracownika.
1. Złóż wniosek o zwrot składek OASI
Jeśli planujesz przeprowadzkę za granicę, możesz chcieć złożyć wniosek o zwrot składek OASI (AHV/AVS lub OASI) przed wyjazdem. Jest to dobry pomysł, ponieważ oznacza to, że nie zostaniesz z pustą emeryturą po opuszczeniu Szwajcarii.
Należy złożyć wniosek do instytucji funduszu emerytalnego ostatniego pracodawcy przed wyjazdem i upewnić się, że załączone zostały wszystkie niezbędne dokumenty. Pomoże to funduszowi emerytalnemu sprawdzić, czy podane przez Państwa informacje są poprawne i czy spełniają jego wymagania.
W niektórych przypadkach możliwe jest uzyskanie zwrotu składek OASI do pięciu lat po opuszczeniu Szwajcarii. Może to być przydatne, jeśli musiałeś odłożyć swoją emeryturę OASI, lub jeśli jesteś w trakcie ubiegania się o dodatkowe świadczenia i musisz zmniejszyć swoje całkowite miesięczne dochody.
Jednak musi to być zrobione na piśmie i wskazane jest, aby zasięgnąć profesjonalnej porady na temat tego, jak zwrot wpłynie na przyszłość Twoją i Twojej rodziny. Jeśli wniosek zostanie zatwierdzony, otrzymają Państwo zwrot pełnej kwoty swoich składek OASI.
OASI jest pierwszym z trzech filarów szwajcarskiego systemu emerytalnego i jest finansowany poprzez potrącenia z pensji pracownika, które są dopasowane przez pracodawcę. Wysokość emerytury OASI zależy od liczby lat wpłaconych do systemu, dochodów i ewentualnych kredytów składkowych za wychowanie dzieci lub opiekę nad innymi.
Jak być może wiesz, składki OASI są odliczane od podatku w Szwajcarii, a także mogą być odliczane jako zagraniczne ulgi podatkowe w Twoich podatkach amerykańskich, jeśli jesteś rezydentem Stanów Zjednoczonych. To pomoże Ci uniknąć podwójnego opodatkowania Twojej emerytury OASI.
Jest jedna wada tego rozwiązania: jeśli nie posiadasz wystarczającej ilości amerykańskich kredytów ubezpieczenia społecznego, aby zakwalifikować się do regularnych świadczeń, Stany Zjednoczone nie policzą twoich szwajcarskich kredytów ubezpieczenia społecznego.
Jest to szczególnie prawdziwe, jeśli przebywasz w Szwajcarii od dłuższego czasu i nie pracujesz. Jeśli posiadasz certyfikat pokrycia z amerykańskiej Administracji Ubezpieczeń Społecznych, możesz uniknąć konieczności płacenia zagranicznego podatku od składek OASI podczas pobytu w Szwajcarii.
2. Złóż wniosek o zwrot składek AHV/AVS
Jeśli pracowałeś w Szwajcarii i wpłacałeś składki na AHV/AVS i pracownicze systemy emerytalne, powinieneś złożyć wniosek o zwrot składek. Jest to najważniejszy sposób ochrony praw do ubezpieczenia społecznego.
OASDI, czyli pierwszy filar szwajcarskiego ubezpieczenia społecznego, to państwowy system emerytalny, którego celem jest zapewnienie podstawowego dochodu po przejściu na emeryturę. Uzupełnia go drugi filar, którym jest pracowniczy fundusz emerytalny (BVG lub LPP) oraz uprzywilejowane podatkowo prywatne oszczędności emerytalne.
Do pierwszego filaru jest się zobowiązanym przez co najmniej 43 lata dla kobiet i 44 lata dla mężczyzn. Oznacza to, że jeśli w tym okresie nie wpłacisz wymaganej kwoty, Twoje prawo do pełnej emerytury zostanie zmniejszone o co najmniej jedną czwartą.
Od tej reguły istnieją jednak pewne wyjątki. Na przykład obywatele spoza UE/EOG, którzy mieszkali w Szwajcarii przez co najmniej rok, mogą ubiegać się o zwrot.
Również osoby pracujące w Szwajcarii przez określoną liczbę lat mogą ubiegać się o zwrot składek AHV, jeśli opuszczą kraj na stałe. W takim przypadku należy złożyć wniosek o zwrot w biurze wyrównawczym AHV, z którego ostatnio dokonywano wpłat składek.
W większości przypadków, składając wniosek o zwrot, będziesz musiał dostarczyć kopię paszportu oraz wyciągi bankowe. Dzieje się tak dlatego, że trzeba będzie udowodnić, że wpłacało się na program AHV/AVS przez określony czas.
Jeśli chcesz ubiegać się o zwrot, będziesz musiał złożyć pisemny wniosek do odpowiedniego urzędu ds. odszkodowań co najmniej trzy miesiące przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Pomoże to zapewnić, że Twój wniosek zostanie rozpatrzony prawidłowo i na czas.
Po złożeniu wniosku, otrzymanie zwrotu zajmie kilka tygodni. Jeśli się spieszysz, możesz również złożyć wniosek online poprzez stronę internetową AHV lub w lokalnym oddziale AHV.
Wniosek powinieneś wysłać do biura wyrównawczego AHV w kantonie, w którym mieszkasz od co najmniej roku lub w miejscu, w którym ostatnio odprowadzałeś składki AHV, w zależności od tego, co jest dla Ciebie najwygodniejsze. Dzięki temu Twój wniosek zostanie rozpatrzony na czas i będziesz mógł otrzymać należny Ci zwrot.
3. Złóż wniosek o zwrot składek AHV/IV
Wielu ekspatów nie zdaje sobie sprawy, że czasami mogą otrzymać zwrot składek emerytalnych, jeśli nie planują długoterminowego pobytu w Szwajcarii. Może to być ogromna korzyść dla osób, które planują opuścić Szwajcarię po przejściu na emeryturę.
Zwrot jest możliwy w przypadku przeprowadzki za granicę na okres krótszy niż dwa lata, jeśli jest się obywatelem kraju, z którym Szwajcaria podpisała umowę o zabezpieczeniu społecznym. Nie jest on jednak możliwy, jeśli jesteś obywatelem UE/EFTA lub jeśli mieszkasz w Szwajcarii dłużej niż rok.
W takim przypadku Państwa składki AHV/IV zostaną zaliczone na poczet nowej emerytury w kraju, w którym Państwo mieszkają. Może Pan/Pani ubiegać się o zwrot tych składek, składając formularz wniosku do Centralnego Biura Odszkodowań w Szwajcarii.
Dla ekspatów, którzy pracują w zagranicznej firmie, ważne jest, aby znać zasady systemu emerytalnego pracodawcy. Mogą one różnić się od obowiązującego systemu szwajcarskiego i mogą podlegać podwójnemu ubezpieczeniu. Może to oznaczać, że można otrzymać emeryturę od pracodawcy i własną emeryturę AHV/IV ze Szwajcarii.
Ekspaci, którzy wpłacali składki na AHV/IV przez minimum 44 lata składkowe i mają obecnie 62 lata lub więcej, mogą w 2021 r. ubiegać się o maksymalną emeryturę AHV/IV w wysokości 2 390 CHF miesięcznie. Możliwe jest również przejście na wcześniejszą emeryturę, ale emerytura zostanie zmniejszona o 6,8% w przypadku pojedynczego roku lub 13,6% w przypadku dwuletniej wypłaty.
Renty rodzinne i sieroce przysługują pozostałym przy życiu małżonkom, zarejestrowanym partnerom tej samej płci i dzieciom, o ile mogą udowodnić, że przed emigracją przez co najmniej rok odprowadzali składki do systemu emerytalnego AHV/IV w swoim kraju. Mogą oni ubiegać się o rentę rodzinną lub sierocą w wysokości do 1 880 CHF miesięcznie, natomiast dziecko może otrzymać do 470 CHF.
Dlatego przed podjęciem decyzji o emigracji warto sprawdzić warunki programu emerytalnego pracodawcy w nowym kraju zamieszkania. Przed złożeniem wniosku o zwrot składek AHV/IV dobrze jest skontaktować się z bankiem lub ubezpieczycielem w celu uzyskania porady.
4. Ubieganie się o zwrot składek BVG/LPP
Jeśli opuścisz Szwajcarię na stałe, możesz mieć możliwość odzyskania części składek emerytalnych BVG/LPP, które Ty i Twój pracodawca wpłaciliście do zakładowego systemu emerytalnego. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy jesteś obywatelem kraju UE lub EFTA i definitywnie opuszczasz Szwajcarię.
Program emerytalny jest ważną częścią szwajcarskiego systemu ubezpieczeń społecznych, ponieważ zapewnia Państwu gwarancję finansową w późniejszym okresie życia. Składa się on z trzech “filarów” – ubezpieczenia emerytalnego i rodzinnego, ubezpieczenia na wypadek inwalidztwa oraz emerytur pracowniczych.
Pierwszy filar, ubezpieczenie emerytalne i rodzinne, finansowany jest ze składek pracowników i pracodawców i ma na celu zapewnienie minimum socjalnego. Drugi filar, świadczenia pracownicze (BVG/LPP), stanowi dodatkowe zabezpieczenie, które pomaga zachować dotychczasowy poziom życia na starość lub w razie wypadku czy choroby.
Osoby, które dużo zarabiają lub długo pracują, mogą w tych planach zaoszczędzić znaczną kwotę. Oszczędności te są często opodatkowane według bardzo korzystnych stawek.
Dostępne są różne rodzaje planów emerytalnych BVG/LPP. Niektóre z nich są obowiązkowe, a inne opcjonalne. Jeśli kwalifikujesz się do programu nieobowiązkowego, musisz wystąpić do pracodawcy o zgodę na uczestnictwo w nim.
Ponadto trzeba będzie udowodnić, że nie przebywało się w Szwajcarii przez okres dłuższy niż ustawowe minimum. Jest tak dlatego, że musisz mieszkać w tym kraju przez rok, zanim będziesz mógł ubiegać się o zwrot składek OASI.
Oprócz AHV/AVS i emerytur zakładowych, mają Państwo również możliwość inwestowania swoich osobistych środków w prywatnie finansowane systemy emerytalne. Są one opodatkowane według niższej stawki niż szwajcarskie ubezpieczenia społeczne.
W przypadku emerytur prywatnych jest Pan/Pani ubezpieczającym i beneficjentem. Można wycofać swoje fundusze i opodatkować je według niższej stawki niż w kraju ojczystym, lub wypłacić ryczałt, który jest opodatkowany według wyższej stawki w kraju ojczystym. Niezależnie od tego, jak zamierzają Państwo wykorzystać swoje fundusze emerytalne, zawsze warto porozmawiać z doradcą o najlepszej strategii dla Państwa konkretnej sytuacji.
Podobne tematy